Begrijpend lezen groep 8 is vooral een herhaling van wat er in groep 7 is aangeleerd. Hier en daar wordt begrijpend lezen nog wat versterkt. Maar vooral worden de vaardigheden die in groep 7 zijn aangeleerd herhaald en geoefend.
Dit alles gebeurt ter voorbereiding op het middelbaar onderwijs, want in groep 8 wordt het schooladvies gegeven. Dit schooladvies wordt gegeven op basis van verschillende Cito-toetsen én de eindtoets zelf. Begrijpend lezen speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van dat schooladvies.
Wat moet je je voorstellen van begrijpend lezen in groep 8?
Inhoud
Begrijpend lezen als doel
Begrijpend lezen heeft een doel. In groep 8 wordt dat doel van begrijpend lezen bereikt en herhaald. Het doel van begrijpend lezen is dat kinderen in staat zijn een tekst goed te lezen en te interpreteren. Dat is van belang om beter te kunnen leren, maar ook om een kritische houding aan te kunnen nemen in de maatschappij. Dit alles leidt weer tot studerend lezen: het goed kunnen leren.
Wat levert dat nu in de praktijk op, met het oog op begrijpend lezen groep 8? Iemand die de vaardigheden tot aan groep 8 van begrijpend lezen goed beheerst, is een kritische lezer. Die stelt zich bij het lezen van een tekst onder meer de volgende vragen:
- Klopt het wat hier staat?
- Wat weet ik al van dit onderwerp? Strookt dat met wat de auteur mij vertelt?
- Wat is het doel van de auteur? Wil hij mij iets leren of probeert hij mij te overtuigen iets te kopen of ergens anders over te gaan denken?
- Zijn de bronnen van de tekst goed gekozen?
- Worden de argumenten onderbouwd?
- Staat de tekst vol met meningen of ook met feiten? En zijn die feiten ergens te toetsen?
Vaardigheden begrijpend lezen groep 8
Om zo kritisch te kunnen lezen en zich die vragen te stellen (zich de houding van kritische lezer aan te meten) zijn wel wat voorwaarden nodig. De voorwaarden om begrijpend lezen in groep 8 naar een hoger level te tillen zijn de volgende:
- Kennis hebben van de verschillende tekstsoorten (verhalende teksten, instructieteksten, reclameteksten, opiniestukken, uitlegteksten en informatieve teksten);
- Het kunnen herleiden van verwijswoorden en signaalwoorden;
- De hoofdgedachte van een tekst kunnen herleiden;
- Kunnen bepalen wanneer er sprake is van een conclusie of samenvatting en zelf een conclusie of samenvatting maken;
- Oorzaak en gevolg kunnen aangeven in een tekst;
- De betekenis van onbekende woorden uit de tekst kunnen halen.
Argumenten
Als er ergens de nadruk op wordt gelegd bij begrijpend lezen in groep 8, dan zijn het op argumenten. Dat is niet alleen binnen het begrijpend lezen zo, maar ook bij vakken als wereldoriëntatie.
Kinderen in groep 8 moeten zichzelf steeds beter kunnen onderbouwen. Ze moeten leren een mening te geven en die mening te onderbouwen, maar ook leren ze dat er andere meningen zijn en dat die ook onderbouwd kunnen zijn. Dat lijkt ingewikkeld, maar borduurt voort op wat er al in groep 7 is geleerd.
Binnen begrijpend lezen is daar ook aandacht voor. Kinderen moeten gericht zoeken naar argumenten voor bepaalde stellingen, zoals:
De auteur stelt dat het gebruik van het openbaar vervoer gratis zou moeten worden. Welke argumenten benoemt hij daarvoor in de tekst?
Bronnen controleren
Wat ook vaak gebeurt bij begrijpend lezen in groep 8 is dat er bronnen moeten worden gecontroleerd. Of van tevoren moet er worden aangegeven welke bronnen gebruikt kunnen worden bij het schrijven van een stuk tekst.
Zo is een opdracht uit een taalmethode als volgt:
Jasper wil een artikel schrijven voor de krant over de opwarming van de aarde. Hij gebruikt hier een aantal bronnen bij. Welke bron is het minst op zijn plaats?
A Een artikel over luchtvervuiling in China
B Een boek over de ozonlaag
C Een artikel over het broeikaseffect
D Een rapport over gevaarlijke stoffen in brandstof
In de les wordt er natuurlijk ruimschoots aandacht aan het item gegeven, maar voor kinderen kan het best lastig zijn om de juiste bron te noemen. Voor antwoord B en D is namelijk allebei wat te zeggen.
Het kan zomaar zijn dat een antwoord op een dergelijke vraag wel verwacht wordt op een Eindtoets.
Eindtoets groep 8 en begrijpend lezen
In groep 8 maken de kinderen de Eindtoets. Deze toets is de laatste toets die ze op de basisschool maken en dient als begin voor het voortgezet onderwijs.
Begrijpend lezen maakt deel uit van het vak taal. In de opdrachten moeten leerlingen lange stukken tekst lezen. Daar moeten ze hun voorkennis over activeren en vervolgens volgen er vragen over de inhoud van de tekst, de ideeën van de schrijver en moeten bronnen naast elkaar gelegd worden. Om dat goed te doen, is een beheersing van alle vaardigheden van begrijpend lezen (geleerd vanaf groep 5 en uitgebouwd tot in groep 8) cruciaal.
Begrijpend lezen groep 8 (gratis) oefenen?
Wil je begrijpend lezen groep 8 oefenen? Educazione heeft een uitgebreid oefenboek voor begrijpend lezen in groep 8 samengesteld. Hier vind je alles in wat je moet weten en kennen om de toetsen in groep 8 goed te maken.
Wil je liever eerst een idee van het oefenboek krijgen? Download dan dit gratis oefenboek en oefen begrijpend lezen in groep 8.
