Het stappenplan begrijpend lezen helpt kinderen de lessen begrijpend lezen beter te maken. Nog belangrijker: het leert ze belangrijke vaardigheden aan die zullen leiden tot betere vaardigheden rondom het begrijpend lezen.
Met het stappenplan begrijpend lezen kun jij je kind helpen om beter te worden in begrijpend lezen. In dit artikel lichten we het stappenplan verder toe.
Inhoud
Begrijpend lezen op de basisschool
Het vak begrijpend lezen wordt op elke basisschool anders ingevuld. Daarin verschilt het van bijvoorbeeld rekenen en spelling, waar duidelijke methodes voor zijn. Er zijn scholen die begrijpend lezen behandelen als onderdeel van taal, die het zien als een verlengde van studievaardigheden en er zijn scholen die wel een lesmethode voor begrijpend lezen hanteren.
Met al die verschillen is het lastig om te bepalen of kinderen goed genoeg worden voorbereid op begrijpend lezen. Het stappenplan in dit artikel werkt in ieder geval altijd en zal de basis van begrijpend lezen – en de benodigde vaardigheden voor die basis – alleen maar aanwakkeren.
Stappenplan voor begrijpend lezen
Het stappenplan voor begrijpend lezen beslaat in totaal acht stappen. Die stappen vinden op drie verschillende momenten plaats, namelijk:
- Voordat je de tekst gaat lezen
- Tijdens het lezen van de tekst
- Na het lezen van de tekst
Bij ieder van deze momenten horen bepaalde stappen. Hieronder lichten we ze verder toe.
Voordat je gaat lezen
Al voordat je ene tekst leest, ben je bezig met begrijpend lezen. Je ziet de tekst namelijk al, je oog valt op kopjes en op plaatjes. Daardoor wordt er in je hersenen al van alles geactiveerd dat aan zal zetten tot begripsvorming. De eerste drie stappen hebben te maken met het moment voordat je de tekst daadwerkelijk gaat lezen. Ze worden ook wel de voorkennis genoemd.
Stap 1: Lees de titel. Kijk naar de kopjes en eventueel opvallende woorden (dikgedrukt, onderstreept). Bekijk de afbeeldingen en foto’s bij de tekst.
Stap 2: Vraag je af waar de tekst overgaat. Maak een voorspelling van wat je straks gaat lezen.
Stap 3: Vraag je af wat je al weet over het onderwerp van de tekst. Heb je er eerder over gelezen? Wat weet je al van het onderwerp.
Tijdens het lezen
Als de voorkennis geactiveerd is kun je beginnen met het echte leeswerk. Tijdens het lezen ga je de diepte in met je begripsvorming. Je probeert elk gelezen woord te duiden en stelt jezelf ook alvast vragen tijdens het lezen.
Stap 4: Onderstreep belangrijke woorden en zinnen in de tekst.
Stap 5: Maak aantekeningen bij de tekst. Zet informatie in schema’s of mindmaps.
Stap 6: Stel jezelf vragen over de tekst. Wat ben je aan het lezen? Waarom staat dat er? Hoe staat het er?
Na het lezen
Nu heb je de tekst eigen gemaakt. Je hebt vragen gesteld, aantekeningen gemaakt en je voorkennis gebruikt. Dat maakt dat je bezig bent een expert van de tekst te worden. Na het lezen wachten er nog twee stappen op je.
Stap 7: Maak een samenvatting van de tekst. Vertel in enkele zinnen wat je gelezen hebt. Let op de hoofdgedachte van de tekst.
Stap 8: Je hebt nu genoeg informatie verzameld om de vragen te gaan beantwoorden.
Het stappenplan begrijpend lezen gebruiken
Wil jij het stappenplan begrijpend lezen gebruiken met je kind? Dan kun je hier een gebruiksvriendelijke pdf-variant downloaden.
Leg het stappenplan op tafel als jullie een tekst lezen. Je zal merken dat het in het begin even oefenen is, maar dat het vanzelf beter gaat en op een gegeven moment vanzelfsprekend is. Wees ook niet bang om van de stappen af te wijken als een tekst of je kind daarom vraagt. Bewustwording van de tekst is het belangrijkste.
Als vragen later niet beantwoord kunnen worden, kunnen jullie samen uitzoeken in welke stap die informatie gemist is. Daardoor kun je deze stap voortaan nog sterker neerzetten.
Begrijpend lezen werkbladen om te oefenen
Direct beginnen met oefenen? Gelukkig hebben wij enkele begrijpend lezen werkbladen voor je samengesteld die je direct kunt gebruiken. Je kunt de begrijpend lezen werkbladen los downloaden of als één geheel in het gratis freemium.
Wil je daarna meer oefenen met begrijpend lezen en je kind voorbereiden op de belangrijkste toetsen op school? Bekijk dan onze oefenboeken.
