Woordenschat en begrijpend lezen hebben veel met elkaar te maken. De betekenis van nieuwe woorden staat in elke groep van het basisonderwijs centraal, maar in de bovenbouw wordt hier meer gestalte aan gegeven.
De betekenis van woorden halen kinderen op strategische wijze uit teksten, foto’s of beschrijvingen. Zij leren hier over in de les en passen dit in oefeningen toe.
Inhoud
Woordenschat
Van kinderen op de basisschool wordt verwacht dat zij enkele duizenden woorden per jaar aangeboden krijgen. Die woorden worden natuurlijk niet stuk voor stuk aangeleerd, maar komen in de lessen voorbij. Omdat de context van die woorden duidelijk is, leren zij ongemerkt veel woorden bij in de methodes voor taal. Ook vakken als geschiedenis, aardrijkskunde en biologie dragen hieraan bij.
Een deel van deze woorden wordt op Cito-toetsen voor woordenschat getoetst.
Woordbetekenis achterhalen
In de diverse lesmethodes voor begrijpend lezen en woordenschat worden enkele strategieën beschreven die helpen om de betekenis van een onbekend woord te herleiden. Het gaat om de volgende strategieën:
- Je leest verder in de tekst of je leest terug om de context van het woord te lezen. De kans bestaat dat je zo ook de betekenis achterhaalt.
- Je kijkt naar de omschrijving van foto’s, schema’s en ander beeldmateriaal. Wellicht staat daar een betekenis in.
- Je bekijkt de foto’s en afbeeldingen bij de tekst. Hierdoor kan de betekenis visueel worden gemaakt.
- Als de betekenis niet in de tekst, omschrijving of bij een foto staat, kun je het woord opzoeken in het woordenboek of via het internet.
- Wanneer er iemand is die het woord mogelijk wel weet, kun je het vragen.
Achterhalen en onderhouden
Veel nieuwe woorden leren betekent niet dat al die betekenissen ook goed beklijven. De experts menen dat een woord 7 keer moet worden aangeboden om eigen te worden. Op school wordt hier aan gewerkt, maar voor kinderen die het moeilijk vinden kan het helpen om hier actiever mee bezig te gaan.
Je zou als ouder een woordenschatkistje kunnen maken waarin je de woorden “verzamelt”. Laat je kind dan op een kaartje het woord opschrijven en antwoord geven op de vragen:
- Ik denk aan…
- Waar komt het woord voor?
Ook een tekening of foto om het woord te verklaren kunnen helpen. Het belangrijkste is dat je kind actief onderzoek doet naar het woord, want daardoor is de kans het grootst dat het blijft hangen.
Oefenen voor begrijpend lezen?
Wil je je kind helpen met begrijpend lezen? Download dan dit gratis oefenboekje voor begrijpend lezen.
